Ver el código de «Rañuras para tarxetas de expansión»

== Introdución ==
Unha rañura de expansión, ''slot'' ou ''slot'' de expansión, é un porto que permite conectar á placa base unha tarxeta adaptadora adicional, dando así máis funcionalidade ó noso PC, en xeral realiza funcións de control de periféricos como monitores, impresoras, unidades de disco, etc.

== ''Slots'' mais comúns ==
Os ''slots'' de expansión que nos podemos atopar nunha placa base son os seguintes:

=== ISA (''Industry Standard Architecture'') ===

{| border="1" cellspacing="0" cellpadding="5" align="center" 

! Nome
! Ancho BUS
! Frecuencia BUS
! Taxa transferencia
! style="color:red" | '''Obsoleta'''
|-
| '''ISA 8 bits'''
| align="center" | 8 bits
| align="center" | 8 Mhz
| align="center" | 8 MB/s
| align="center" style="color:red" | '''X'''
|-
|}

[[Imagen:isa8.jpg|center]]


----


{| border="1" cellspacing="0" cellpadding="5" align="center" 

! Nome
! Ancho BUS
! Frecuencia BUS
! Taxa transferencia
! Empregadas para
|-
| '''ISA 16 bits'''
| align="center" | 16 bits
| align="center" | 8 Mhz
| align="center" | 16 MB/s
| '''Non se atopan en placas novas''' 
* Tarxeta de rede
* Tarxeta de son
* Módem interno
* Adaptadores SCSI...

|-
|}

[[Imagen:isa16.jpg|center]]

----
=== MCA (''Micro Channel Adapter'') ===
Creada por IBM. Taxa de transferencia: 20 MB/s. Xa está obsoleta.

----
=== EISA (''Enhanced'' ISA) ===

{| border="1" cellspacing="0" cellpadding="5" align="center" 

! Nome
! Ancho BUS
! Frecuencia BUS
! Taxa transferencia
! style="color:red" | '''Obsoleta'''
|-
| '''EISA'''
| align="center" | 32 bits
| align="center" | 8 Mhz
| align="center" | 33 MB/s
| align="center" style="color:red" | '''X'''
|-
|}

[[Imagen:eisa.jpg|center]]

----
=== VLB (''Vesa Local Bus'') ===
Tiña unha taxa de transferencia de ata 120 MB/s. Obsoleta.

----
=== PCI (''Peripherical Component Interconnect'') === 

{| border="1" cellspacing="0" cellpadding="5" align="center" 

! Nome
! Ancho BUS
! Frecuencia BUS
! Taxa transferencia
! Empregadas para
|-
| '''PCI'''
| align="center" | 32 bits
| align="center" | 33 Mhz
| align="center" | 133 MB/s
| Para todo: 
* Tarxeta de rede
* Tarxeta de son
* Módem interno
* Adaptadores SCSI...

|-
| '''PCI-64bit'''
| align="center" | 64 bits
| align="center" | 33 Mhz
| align="center" | 266 MB/s
| Adaptadores SCSI
|-
| '''PCI 66Mhz/64bit'''
| align="center" | 64 bits
| align="center" | 66 Mhz
| align="center" | 533 MB/s
| Adaptadores SCSI
|-
|}

[[Imagen:pci.jpg|center]]

----
=== AGP (''Acelerated Graphics Port'')===
Empregadas para conectar as tarxetas gráficas (substituídas recentemente polas PCI-Express x16).

{| border="1" cellspacing="0" cellpadding="5" align="center" 

! Nome
! Ancho BUS
! Frecuencia BUS
! Ciclos
! Taxa transferencia
|-
| '''AGP'''
| align="center" | 32 bits
| align="center" | 66 Mhz
| align="center" | 1 
| align="center" | 256 MB/s
|-
| '''AGPx2'''
| align="center" | 32 bits
| align="center" | 66 Mhz
| align="center" | 2 
| align="center" | 533 MB/s
|-
| '''AGPx4'''
| align="center" | 32 bits
| align="center" | 66 Mhz
| align="center" | 4 
| align="center" | 1.066 MB/s
|-
| '''AGPx8'''
| align="center" | 32 bits
| align="center" | 66 Mhz
| align="center" | 8 
| align="center" | 2.133 MB/s
|-
|}

{| border="0" cellspacing="0" cellpadding="5" align="center" 
| [[Imagen:agp1.jpg]]
| [[Imagen:agp2.jpg]]
|}

----
=== PCI Express ===
Este bus está estruturado como carriles punto a punto (LANEs), full-duplex, traballando en serie. 
Temos varias versións: 
* '''PCIe 1.1 (Gen 1)''' 
:: - Velocidade transferencia en bruto (''raw bit rate'') de 2,5 Gb/s.
:: - [https://es.wikipedia.org/wiki/8b/10b Codificación 8b/10b] que fai unha perda do 20% do ancho de banda.
:: - Ancho de banda efectivo: 2,0 Gb/s = 250 MB/s por dirección e por LANE.  
* '''PCIe 2.0 (Gen 2)''' dobra esta taxa a 500 MB/s.
:: - Velocidade transferencia en bruto (''raw bit rate'') de 5 Gb/s.
:: - [https://es.wikipedia.org/wiki/8b/10b Codificación 8b/10b] que fai unha perda do 20% do ancho de banda.
:: - Ancho de banda efectivo: 4,0 Gb/s = 500 MB/s por dirección e por LANE.  

* '''PCIe 3.0 (Gen 3)''' dobra, de novo, esa taxa (975 MB/s ≈ 1000 MB/s ≈ 1 GB/s por LANE).
:: - Velocidade transferencia en bruto (''raw bit rate'') de 8 Gb/s.
:: - Codificación 128b/130b que fai unha perda do 2% do ancho de banda.
:: - Ancho de banda efectivo: 7,8 Gb/s = 975 MB/s ≈ 1000 MB/s ≈ 1 GB/s por dirección e por LANE.  

* '''PCIe 4.0 (Gen 4)''' dobra, de novo, esa taxa (2 GB/s por LANE).

Cada rañura de expansión leva un, dous, catro, oito ou dezaseis LANEs entre a placa base e as tarxetas conectadas. O número de LANEs escríbese cunha x de prefixo (x1 para un carril simple e x16 para unha tarxeta con dezaseis carriles).

'''Na seguinte táboa vemos o cálculo das velocidades de transferencia para PCIe 1.1.'''
{| border="1" cellspacing="0" cellpadding="5" align="center" 

! Nome
! Ancho BUS
! Frecuencia BUS
! Lane
! Taxa transferencia
! Empregadas, en xeral, para
|-
| '''PCI-Express x1'''
| align="center" | 1 bit
| align="center" | 2,5 Ghz
| align="center" | 1 
| align="center" | 250 MB/s
| align="center" | Tarxeta de rede
|-
| '''PCI-Express x2'''
| align="center" | 1 bit
| align="center" | 2,5 Ghz
| align="center" | 2 
| align="center" | 500 MB/s
| align="center" | ?
|-
| '''PCI-Express x4'''
| align="center" | 1 bit
| align="center" | 2,5 Ghz
| align="center" | 4 
| align="center" | 1 GB/s
| align="center" | Adaptadoras RAID SCSI e SATA
|-
| '''PCI-Express x8'''
| align="center" | 1 bit
| align="center" | 2,5 Ghz
| align="center" | 8 
| align="center" | 2 GB/s
| align="center" | Adaptadoras RAID SCSI e SATA
|-
| '''PCI-Express x16'''
| align="center" | 1 bit
| align="center" | 2,5 Ghz
| align="center" | 16 
| align="center" | 4 GB/s
| align="center" | Tarxetas gráficas
|-
| '''PCI-Express x32'''
| align="center" | 1 bit
| align="center" | 2,5 Ghz
| align="center" | 32 
| align="center" | 8 GB/s
| align="center" | ?
|-


|}

[[Imagen:pciexpress.jpg|center]]

: '''Pódese conectar, sen ningún problema, unha tarxeta x1 nunha rañura x2, x4, x8 ou x16.''' Iso si, traballaría á súa velocidade (x1). O mesmo que acabamos de comentar con x1 poderiámolo dicir para x2, x4,...
: Tamén existen adaptadores para conectar, por exemplo, unha tarxeta x16 nunha rañura x1. Podemos ver un modelo na seguinte imaxe. Como é normal, a tarxeta nese caso traballaría á velocidade x1.
[[Archivo:AdaptadorPCIx1-PCIx16.jpg|center]]
----

=== AMR, CNR, ACR ===
Empregadas para conectar Módem, Rede e Son. '''¡¡Obsoletas!!'''

{| border="1" cellspacing="0" cellpadding="5" align="center" 

! Nome
! Imaxe
|-
| '''AMR'''
| align="center" | [[Imagen:amr.jpg]]
|-
| '''CNR'''
| align="center" | [[Imagen:cnr.jpg]]
|-
| '''ACR'''
| align="center" | [[Imagen:acr.jpg]]
|-
|}

----


Para ver a situación das rañuras de expansión nas placas base e, como estas foron evolucionando ó longo dos anos, podemos acceder á sección "[[Exemplos de placas base]]".


--- [[Elementos_principais_das_placas_base | Volver]]