Ver el código de «Comandos para configuración da rede»

*'''NOTA IMPORTANTE''': 
**'''Na versión 9 de Debian os comandos que xestionan a rede (uns son novos e outros mantéñense (ifup / ifdown) non funcionan como en versións anteriores (nin os novos que substitúen aos vellos nin os que se manteñen). Por tanto, cando se pida cambiar IP en debian 9 é mellor reiniciar o equipo para que se aplique o cambio, que confundir coa combinación de comandos que habería que usar para obter o mesmo resultado. Aínda así recoméndase a lectura e práctica dos comandos que a continuación se expoñen noutras versións de SOs.

Nas seguintes seccións explicarase como configurar a rede, todo ordenador debe ter:
*Para comunicarse con outro ordenador: un Enderezo IP e unha máscara de rede.
*Para comunicarse co exterior: unha porta de enlace.
*Para resolver nomes de dominio a IPs: uns servidores DNS aos que preguntar para resolver nomes de dominio a enderezos IP. 


*'''NOTA''': As IPs que se usan nesta sección son a modo de exemplo para poder explicar os comandos que se van presentar. Posteriormente xa se indica cales son as IPs que debemos poñer a cada unha das máquinas virtuais.

==Introdución aos cambios introducidos na versión 9 de debian==
*Na versión 9 de debian introdúcense varios cambios no que atinxe á xestión da rede.
*Isto é debido á versión 197 do xestor de servizos systemd. A partir desa versión a orde de arranque dos contralodores é impredicible. Por tanto un ordenador con 2 tarxetas de rede ethernet podería nomear a unha tarxeta como eth0 nun arranque e no seguinte como eth1.
*Para evitar iso crearonse unhas políticas de nomeado de interfaces baseadas no hardware do equipo. Estas regras coñécense como '''Predictable network interface device'''
**0º.- Os nomes incorporaran información baseada no tipo de interface:
*** en — Ethernet
*** sl — serial line IP (slip)
*** wl — wlan
*** ww — wwan 
**1º.- Os nomes incorporaran números de orde dos dispositivos da placa nai. P.e. '''eno1
*** b<number>                               — BCMA bus core number
*** c<bus_id>                               — bus id of a grouped CCW or CCW device, with all leading zeros stripped [s390]
*** '''o<index>[n<phys_port_name>'''|d<dev_port>] — on-board device index number
*** s<slot>[f<function>][n<phys_port_name>|d<dev_port>] — hotplug slot index number
*** x<MAC>                                  — MAC address
*** [P<domain>]p<bus>s<slot>[f<function>][n<phys_port_name>|d<dev_port>] — PCI geographical location
*** [P<domain>]p<bus>s<slot>[f<function>][u<port>][..][c<config>][i<interface>] — USB port number chain
***  v<slot>                               - VIO slot number (IBM PowerVM)
***  a<vendor><model>i<instance>           — Platform bus ACPI instance id
**2º.- Os nomes incorporaran números de orde dos slots das PCI Express hotplug. P.e. '''ens1
*** '''s<slot>'''[f<function>][n<phys_port_name>|d<dev_port>] — hotplug slot index number
**3º.- Os nomes incorporaran números de orde da ubicación físca do conector hardware. P.e. '''enp2s0
*** [P<domain>]'''p<bus>s<slot>'''[f<function>][n<phys_port_name>|d<dev_port>] — PCI geographical location
**4º.- Os nomes incorporaran as direccións MAC hardware. P.e. '''enx78e7d1ea46da
**5º.- Se non é aplicable ningunha das anteriores: O clásico nomeamento:''' eth0
*Por defecto, o sistema trata de nomear usando a directiva 1. Se non se pode aplicar a 1, trata de aplicar a 2, e senón a 3 e finalmente a 5. A política 4 está por se o usuario desaxa forzar a que as interfaces sen nomeen usando a MAC.


*Outros cambios que se introducen na versión 9 son:
**Retirada da utilidade de configuración de rede '''ifconfig''' (que logo será instalada) por considerala obsoleta e usar o comando '''ip''' para xestionar as interfaces e ac onfiguración da rede.
**Representación das máscaras usando o formato [https://es.wikipedia.org/wiki/Classless_Inter-Domain_Routing CIDR]. P.e. as máscaras que se amosan a continuación represéntanse en función do números de 1 (uns) que ten a máscara:
***255.0.0.0 -> /8
***255.255.0.0 -> /16
***255.255.255.0 -> /32

== Ficheiros que se usan nesta sección ==
=== /etc/network/interfaces ===
* '''Descrición''': almacena a configuración IP das interfaces de rede.
* '''Sintaxe''':
<pre>
# Este ficheiro describe as interfaces de rede dispoñibles no sistema
# e como activalas. Para máis información: man interfaces.

# A interface de rede loopback
auto lo
iface lo inet loopback
address 127.0.0.1
netmask 255.0.0.0

auto eth0 
iface eth0 inet static
	address 172.16.5.2
	netmask 255.255.255.0

iface eth1 inet dhcp
</pre>
Para ver o ficheiro de interfaces pódese teclear o seguinte:
<pre>
more /etc/network/interfaces
</pre>
ou
<pre>
cat /etc/network/interfaces
</pre>


*'''NOTAS:
**No canto de eth0 pode que a interface de rede estea nomeada tal e como se explica enriba. P.e. '''enp0s3
**No canto de usar o parámetro netmask, pódese representar: '''address 172.16.5.2/24 


* '''Exemplos de configuración''':
 '''auto interface''': a interface indicada iníciase no momento de acender o ordenador<br/>
 '''iface eth1 inet dhcp''': Configurar o interface eth1 co protocolo IPv4(inet) e que obteña a IP por DHCP<br/>
 '''iface eth0 inet static''': Igual ao anterior salvo que a IP especifícase manualmente.<br/>
*Observar como eth1 non se vai iniciar cando se inicie o sistema, pois non está '''auto eth1''' no ficheiro /etc/network/interfaces.

=== /etc/resolv.conf ===
* '''Descrición''': almacena a configuración DNS cliente, isto é, cal/es é o/s dominio/s, cales son os servidores DNS, etc. Se o servidor DNS se obtén dinamicamente mediante DHCP as entradas no ficheiro ''resolv.conf'' sobrescribiranse coa configuración obtida por DHCP.
* '''Sintaxe''':
<pre>
search iessanclemente.net
nameserver 10.0.0.36
nameserver 4.2.2.2
</pre>

*'''Exemplos de configuración''':
 '''search:''' engade o dominio ''iessanclemente.net'' ás consultas para tentar resolver os nomes dentro da nosa rede. Por exemplo, se o noso dominio é ''iessanclemente.net'' e tentamos facer un ping ao equipo ''pc1'' dentro da nosa rede, non será necesario teclear o nome completo, é dicir, ''ping pc1.iessanclemente.net'', senón que automaticamente realizarase unha consulta DNS para saber a IP de ''pc1.iessanclemente.net'' se tecleamos '''ping pc1'''.<br/>
 '''nameserver:''' especifica os servidores DNS que se usarán para resolver nomes a direccións IP. Pode haber varios servidores DNS e consultaranse na orde especificada.

* '''Importante en Ubuntu Desktop''':
**A partir da versión 12.04 de Ubuntu o ficheiro ''/etc/resolv.conf'' só é un ficheiro dinámico que contén a configuración DNS do equipo.
**Este ficheiro é xestionado polo '''NetworkManager''', por tanto, calquera configuración que nel se introduza vaise perder.
**Se a versión que se usa de Ubuntu é 12.04 ou posterior, este instala no propio equipo un servidor lixeiro de DNS ([http://recursostic.educacion.es/observatorio/web/es/software/software-general/638-servidor-dns-sencillo-en-linux-con-dnsmasq dnsmasq]) e por tanto o contido de '''/etc/resolv.conf''' vai conter a entrada '''nameserver 127.0.0.1''', isto é, pregúntase a si mesmo.
**O ''NetworkManager'' ten configurado o servidor DNS en: '''/etc/NetworkManager/system-connections/<nome da conexión>''', que será a quen se lle pregunte se '''dnsmasq''' non resolve.
**Se non se desexa que o equipo use '''dnsmasq''' comentar a entrada '''dns=dnsmasq''' do ficheiro '''/etc/NetworkManager/NetworkManager.conf''' e reiniciar o servizo (service NetworkManager restart) ou o equipo. Agora '''resolv.conf''' terá a configuración desexada.
**Tamén se pode fixar unha configuración DNS no ficheiro: '''/etc/resolvconf/resolv.conf.d/tail''' do mesmo xeito que sempre.

=== /etc/hosts ===
* '''Descrición''': almacena a lista de ''hosts'' locais: nomes locais asociados a IPs (locais ou non). Cando o computador tenta achar o enderezo IP dun equipo, primeiro acudirá a este ficheiro antes que ao servidor de nomes DNS. Se a dirección IP está no ficheiro ''/etc/hosts'' o DNS non se usará (isto pode cambiarse editando o ficheiro ''/etc/nsswitch.conf'' e cambiando a orde en que se fai a busca). A diferencia de Windows, o cliente de DNS de Linux non almacena os resultados obtidos do DNS en caché. 
* '''Sintaxe''':
<pre>
 127.0.0.1   	equipo localhost
 69.50.12.40	x xunta equipo.ola.veran
</pre>

* '''Exemplos de configuración''':
 '''127.0.0.1   	equipo localhost''', tanto se se fai ping ao equipo como a localhost, a resolución de nomes vai dar como IP 127.0.0.1<br>
 '''69.50.12.40	x xunta equipo.ola.veran''', neste caso tanto os nomes x, xunta, equipo.ola.veran teñen asociada a IP 69.50.12.40

== Comandos que se usarán nesta sección ==
=== ip ===
*O comando '''ip''' pertence a ferramenta [https://es.wikipedia.org/wiki/Iproute2 Iproute2].
*'''Descrición''': realiza as funcións de ifconfig, arp, route e outras. Permite configurar as interfaces de rede, xestionar a táboa de MACs e configurar rutas de enrotamento.


{| class="wikitable"
|+ Utilidades net-tools substituídas pola ferramenta iproute2
|-
! Obsoleto (net-tools)
! Nova utilidade (Iproute2)
! Notas
|-
| <code>ifconfig</code>
| <code>ip addr</code>, <code>ip link</code>, <code>ip -s</code>
| Configuración de enderezo e enlace
|-
| <code>route</code>
| <code>ip route</code>
| Táboas de ruteo
|-
| <code>arp</code>
| <code>ip neigh</code>
| Equipos veciños
|-
| <code>iptunnel</code>
| <code>ip tunnel</code>
| Túneles
|-
| <code>nameif</code>
| <code>ifrename</code>, <code>ip link set name</code>
| Renomear interfaces de rede
|-
| <code>ipmaddr</code>
| <code>ip maddr</code>
| Multicast
|-
| <code>netstat</code>
| <code>ip -s</code>, <code>ss</code>, <code>ip route</code>
| Amosa varias estadísticas de rede
|}



* '''Sintaxe''':
 ip [ OPCIÓNs ] OBXETO [ COMANDO [ ARGUMENTOS]] 
OBXECTO:

 '''link''': configurar os obxectos físicos o lógicos de la red
 '''address (addr)''': Manexo de direccións asociadas aos diferentes dispositivos. Cada dispositivo debe tener ao menos unha dirección asociada.
 '''neighbour''': ver os enlaces de veciñanza, engadir novas entradas de veciñanza e borrar as antiguas.
 '''rule''': ver as políticas de enrotamente e cambialas.
 '''route''': ver as táboas de enrotamento e cambiar as regras das táboas.
 '''tunnel''': ver os túneles IP e as súas propiedades e cambialos.
 '''maddr''': ver as direccións multienlace e as súas propiedades e cambiarlas.
 '''mroute''': establecer, cambiar ou borrar o enrutamento multienlace.
 '''monitor''': monitorizar continuamente o estado dos dispositivos, direcciós e rotas

*Se se escribe '''ip''' sen parámetros aparece a axuda.

*'''Exemplos''': 
*Para ver a configuración do interface:
 ip addr show
Para asignar a dirección IP e a máscara de rede a unha interfaz de rede:
 ip addr add 10.0.0.100/8 dev eth0

=== ifconfig ===
*Se se executa '''ifconfig''' en Debian 9 ou superior obtense:
 root@dbase:~# ifconfig
 -bash: ifconfig: non se atopou a orde
 root@dbase:~# 

O mesmo pasa con:
 root@dbase:~# arp
 -bash: arp: non se atopou a orde
 root@dbase:~# route
 -bash: route: non se atopou a orde
 root@dbase:~# netstat
 -bash: netstat: non se atopou a orde
 root@dbase:~# 

*Para poder seguir utilizando os comandos anteriores na versión 9 de Debian (ou superior) é preciso instalar as utilidades '''net-tools'''.
 root@dbase:~# apt-get install net-tools -y


* '''Descrición''': Mostra e modifica a configuración das interfaces de rede e a configuración IP do equipo
* '''Sintaxe''':
 ifconfig [-v] [-a] [-s] [interface]
 ifconfig [-v] interface [aftype] options | address ...

* '''Opcións principais''':
 '''-a''': Mostra a información de todas as interfaces de rede do equipo, incluíndo as que non están activadas<br/>
 '''interface''': Indicando o nome dunha interfaz de rede do equipo, mostra ou modifica a configuración dese interfaz<br/>
 '''up|down''': Activa ou desactiva unha interfaz<br/>
 '''address''': Dirección IP para asignar a esta interfaz<br/>
 '''netmask mascara''': Máscara de rede para asignar a esta interfaz

*'''Exemplo''': Para asignar a dirección IP e a máscara de rede a unha interfaz de rede:
 ifconfig ethX 10.0.0.100 netmask 255.0.0.0 up

Con isto pola interface ''ethX'' de rede débese  ter acceso á rede local. Sen embargo, non se pode acceder aínda a equipos fóra desta rede. 

Así, executando este comando pódese modificar a configuración actual das interfaces de rede do equipo, pero esta configuración non se manterá se se reinicia o equipo ou o servizo de rede. Como se consegue entón que os cambios realizados nas ferramentas das distribucións ou co webmin si perduren despois de apagar o equipo?. O que fan estas ferramentas é gardar os datos en ficheiros de configuracións. Este é un deles:
'''/etc/network/interfaces'''

=== ifdown / ifup ===
* '''Descrición''': desactiva/activa interfaces de rede.
* '''Sintaxe''':
 ifdown / ifup [-a] [interface]

* '''Opcións principais''':
 '''-a''': desactiva/activa todas as interfaces marcadas como auto no ficheiro /etc/interfaces<br/>
 '''interface''': Indicar o nome dunha interface de rede do equipo<br/>

* '''Exemplo''': desactivar a interface eth0:
 ifdown eth0

* O equivalente na ferramenta '''Iproute2:
 ip link set eth0 up / down

=== route ===

* '''Descrición''': Mostra e modifica as entradas da táboa de enrutamento do equipo para poder ter acceso a internet.
* '''Sintaxe''':
 route [-CFvnee]
 route  [-v]  [-A  family]  add  [-net|-host]  target  [netmask Nm] [gw Gw] [metric N] [mss M] [window W] [irtt I] [reject] [mod]
 [dyn] [reinstate] [[dev] If]
 route  [-v] [-A family] del [-net|-host] target [gw Gw] [netmask Nm] [metric N] [[dev] If]
 route  [-V] [--version] [-h] [--help]
* '''Opcións principais''':
 '''del''': Borra unha ruta
 '''add''': Engade unha ruta
 '''target''': Rede ou máquina destino á que queremos chegar
 '''-net|-host''': Indica se o destino é unha rede ou unha máquina
 '''netmask máscara''': Máscara de rede para a ruta
 '''gw seguinte''': Dirección IP do router ao que se deben enviar os paquetes para o destino indicado

*'''Exemplo''': cal é a dirección da porta de enlace que nos une co exterior?. Utilizaremos o comando route para configurala:
 route add default gw 10.0.0.1 eth0

O equivalente na ferramenta Iproute2:
 ip route add default via 10.0.0.1 dev eth0

Así, executando este comando pódese modificar a configuración actual das interfaces de rede do equipo, pero esta configuración non se manterá se se reinicia o equipo ou o servizo de rede. Sucede o mesmo que con ifconfig. Para que a porta de enlace sexa permanente hai que almacenala no ficheiro:
'''/etc/network/interfaces'''

*No seguinte enlace pódese afondar máis entre a equivalencia de comandos das utilidades net-tools (obsoleta) e Iproute2:
**http://www.mauriciomatamala.net/PAR/iproute2.php 

== Coñecer a configuración da rede ==
*A continuación as pantallas seguintes está realizadas usando comandos da utilidade net-tools.
*Debaixo das pantallas amosarase o equivalente coa utilidade Iproute2. 

Os interfaces noméanse na versión 9 de Debian como se indicou enriba e en versións anteriores ou noutros SOs aínda se seguen nomeando como:
*'''eth0, eth1,''' etc. son as tarxetas de rede ethernet instaladas no sistema. 
*O interface '''lo''' (loopback) é unha tarxeta de rede virtual que lle permite ó equipo conectarse consigo mesmo (o seu enderezo IP soe ser 127.0.0.1), e xeralmente responde ó nome de Localhost.
*Os interfaces '''wlanX''' son as tarxetas de rede sen fíos.


Cada interface pode estar activa ou inactiva. Cando se inicia o sistema, activaranse as interfaces que se indiquen no arquivo '''/etc/network/interfaces''' mediante o parámetro '''auto'''.


Pódense activar ou desactivar as distintas interfaces mediante a execución do sistema cos comandos: '''ifconfig, ifup''' ou '''ifdown'''.

''As seguintes imaxes son a modo de exemplo, non se corresponden coa máquina instalada nun paso previo.

[[Imagen:Platega_U910_Server_Rede_01.jpeg|500px]]

Neste caso, o sistema ten tres interfaces (eth0, eth1, lo), pero só amosa os que están activos (lo e eth0), neste caso activáronse no arranque do sistema. Para realizar o curso non é preciso dispor de 2 interfaces ethernet, só os ten o equipo do curso para usalo como exemplo.


Có comando ''ifconfig'', pódese coñecer o enderezo IP, a máscara, broadcast, o enderezo MAC, etc.

 '''Comando Iproute2''': ip addr show

Executando ''ifconfig -a'' amósase a configuración de todas as interfaces do sistema estean ou non activas. Nótese como agora amosa tamén o interface eth1.

[[Imagen:Platega_U910_Server_Rede_02.jpeg|500px]]
 Comando Iproute2: ip addr show

Executando '''ifconfig <interface>''' amósase a configuración dunha interface concreta:

[[Imagen:Platega_U910_Server_Rede_03.jpeg|500px]]

 Comando Iproute2: ip addr show eth0

== Cambiar a configuración de rede do servidor==
A configuración da rede, asignar unha IP a unha interface ou cambiala pódese facer a través da:
*execución do comando '''ip''' ou '''ifconfig''' se teñen instaladas as utilidades net-tools ou
*edición do ficheiro '''/etc/network/interfaces'''.

Para editar o ficheiro de configuración das interfaces de rede.
<pre>
sudo nano /etc/network/interfaces
</pre>


<gallery caption="Configuración da rede" widths="350" heights="250px" perrow="2">
Imagen:Platega_U910_Server_Rede_04.jpeg| Executar ''sudo nano /etc/network/interfaces''.
Imagen:Platega_U910_Server_Rede_05.jpeg| O ficheiro ''/etc/network/interfaces'', contén a configuración de cada interface de rede. Neste caso a interface '''eth0''' obtén a configuración IP e de DNS a través dun servidor DHCP ('''dhcp''').
Imagen:Platega_U910_Server_Rede_06.jpeg| Neste caso eth0 ten a configuración IP posta de modo manual '''static'''. Configurar o enderezo IP, a máscara e a porta de enlace.<br> No caso do parámetro netmask pódese eliminar e poñer a máscara do seguinte xeito: address 10.0.0.100/8
Imagen:Platega_U910_Server_Rede_07.jpeg| Premer en CTR+X para saír e escribir ''Si', para gardar os cambios.
Imagen:Platega_U910_Server_Rede_08.jpeg| Deixar o nome de ficheiro que indica o editor.
Imagen:Platega_U910_Server_Rede_09.jpeg| Ficheiro gravado.
</gallery>

=== Activar a nova configuración IP do servidor===
Aínda que se modifique o ficheiro, a nova configuración non terá efecto até que se faga unha das tres cousas seguintes:
*'''Se reinicie o sistema''', pois aí lese o ficheiro e eth0 configuraríase cos novos parámetros.
*'''Se desactive e active o interface de rede''' (neste caso eth0). Para iso úsanse os comando ''ifdown'' e ''ifup'' / ''ip link set eth0 up /down''
*'''Se reinicie o servizo de rede'''. Reiniciando o demo(servizo) de rede, este párase e vólvese iniciar, momento no que volve ler o ficheiro etc/network/interfaces. Sobre servizos hai unha sección posterior, onde se explica o seu funcionamento.

A vantaxe da 2ª opción é que só se ve afectada a interface en cuestión e non todo o servizo de rede con tódalas posibles interfaces que estiveran activas. Na terceira opción, se hai varias interfaces de rede activas e só se desexa modificar unha delas, veríanse todas afectadas e por un intre o equipo tería tódalas interfaces desactivadas.


 '''ifdown eth0''', para parar o interface eth0.
 '''ifup eth0''', para levantar a interface eth0 coa configuración que haxa no ficheiro /etc/network/interfaces


*'''Iproute2:

 '''ip link set eth0 down''', para parar o interface eth0.
 '''ip link set eth0 up''', para levantar a interface eth0 coa configuración que haxa no ficheiro /etc/network/interfaces

<gallery caption="" widths="350" heights="250px" perrow="2">
Imagen:Platega_U910_Server_Rede_12.jpeg| ''ifconfig eth0'' amosa a configuración de eth0 cos novos valores.<br>'''ip addr show eth0
Imagen:Platega_U910_Server_Rede_13.jpeg| ''route'': amosa a porta de enlace que ten configurada o sistema e que se leu do ficheiro ''/etc/network/interfaces''.<br>'''ip route show
</gallery>

=== Configurar o cliente DNS ===
Se se quere saír con conexión a internet, cada quen debe configurar o seu equipo de acordo ós parámetros DNS que indique o Provedor de Servizos de Internet (ISP).

Neste caso estáse a configurar un equipo Ubuntu usando o comando '''sudo''' para executar os comandos como root. No caso do debian o comando '''sudo''' non está instalado e non fai falla se se excutan os comandos dende o usuario root. 

<pre>
sudo nano /etc/resolv.conf
</pre>

<gallery caption="Configurar o cliente DNS" widths="350" heights="300px" perrow="2">
Imagen:Platega_U910_Server_Rede_14.jpeg| ''sudo nano /etc/resolv.conf'' para editar o ficheiro.
Imagen:Platega_U910_Server_Rede_15.jpeg| En ''search'', púxose a modo de exemplo ''edu.xunta.es''. Neste caso o server usa un servidores DNS internos. Saír do editor e gardar os cambios. Estes son efectivos no momento de gardar o ficheiro, sen ter que reiniciar nada.
Imagen:Platega_U910_Server_Rede_16.jpeg| Facendo '''ping www''' o equipo busca en ''/etc/resolv.conf'' se hai definido algún dominio de busca que se concatene ó nome do equipo. Por iso, o equipo fai ping a www.edu.xunta.es. O ping párase premendo CTRL+C.
</gallery>

-- [[Usuario:antonio| Antonio de Andrés Lema]] e [[Usuario:Carrion| Carlos Carrión Álvarez]]