XML: estrutura e sintaxe

XML: estrutura e sintaxe

A linguaxe de marcas extensible (eXtensible Markup Language ou XML) deseñouse para transportar e almacenar datos. Aínda que ten parecidos co HTML as súas aplicacións son ben distintas. De feito, o HTML creouse simplemente para a visualización de datos a través da web e non para o seu tratamento automatizado. O XML céntrase no que son os datos (recorda que é unha linguaxe descritiva), mentres que o HTML encárgase de como se teñen que visualizar eses datos. Por tanto, XML non é un substituto do HTML, senón un complemento.

RECORDA

XML é unha linguaxe de marcas independente do sistema operativo deseñada para almacenar e transportar datos entre aplicacións. Por iso simplifica a compartición de datos entre programas e a realización de cambios nas configuracións dos sistemas. Permite tamén crear outras linguaxes a partir del, como o XHTML, polo que se di que é unha metalinguaxe.

En XML non existen etiquetas predefinidas, senón que é o usuario quen as crea. Por exemplo, unha nota de Xoán a Elvira pode almacenarse como un ficheiro XML:

<?xml version="1.0" encoding="ISO-8859-1"?>
<nota>
    <destinatario>Xoán</destinatario>
    <remitente>Elvira</remitente>
    <cabeceira>Recorda</cabeceira>
    <corpo>Chámame a fin de semana!</corpo>
</nota>

As etiquetas do exemplo anterior, como <destinatario> ou <remitente> non están definidas en ningún estándar XML. Son marcas inventadas polo autor do documento XML. Porén, os documentos HTML están construídos mediante etiquetas predefinidas no estándar, como <p>, <h1>, etc. O usuario define as etiquetas XML, así como a estrutura do documento.

Os ficheiros XML, en si mesmos, non fan nada, máis que describir os datos. Son ficheiros de texto plano editables con calquera editor. O exemplo anterior é bastante descritivo. Podemos ler que hai un destinatario e un remitente da nota, así como unha cabeceira e o corpo da mensaxe, pero non son máis que datos estruturados mediante etiquetas. Con todo, alguén podería escribir un programa para o envío de notas e usar este ficheiro XML para recibilas ou amosalas na pantalla do usuario.

Dende que o XML se convertera nunha recomendación do W3C, en febreiro de 1998, a súa popularidade foi medrando ata ser, actualmente, un dos piares da web. Asemade, o seu uso fóra das tecnoloxías web está moi estendido.

Estrutura

No exemplo anterior, a primeira liña é a declaración XML, na que se define a versión e a codificación a empregar (ISO-8859-1 = Latin-1/Conxunto de caracteres de Europa Occidental). A versión por defecto é a 1.0, aínda que dende o ano 2006 xa está dispoñible a 1.1.

A segunda liña describe o elemento raíz do documento (algo así como dicir "este documento é unha nota"):

<nota>

As seguintes 4 liñas describen 4 elementos fillos do elemento raíz (destinatario, remitente, cabeceira, corpo).

A última liña define onde remata o elemento raíz:

</nota>

RECORDA

Os documentos XML forman unha estrutura en árbore que comeza na raíz e que se bifurca cara ás follas.

O elemento raíz é o pai do resto dos elementos. Á súa vez, un elemento fillo pode ter outros subelementos (elementos fillos):

<raiz>
  <fillo>
    <subfillo>.....</subfillo>
  </fillo>
</raiz>

Os termos pai, fillo e irmán úsanse para describir as relacións entre elementos. Os elementos pais teñen fillos e os fillos do mesmo nivel son irmáns.

Atributos

Os elementos poden ter atributos (como en HTML). Un atributo proporciona información adicional sobre un elemento:

<materia numHoras="12">Redes de computadores</materia>

Un atributo tamén se pode representar como un elemento fillo:

<materia>
<numHoras>12</numHoras>
<nome>Redes de computadores</nome>
</materia>

Non existen regras sobre cando usar atributos ou elementos pero, en xeral, é preferible usar elementos no seu lugar xa que:

• Os atributos non poden conter múltiples valores (os elementos si)
• Os atributos non teñen estrutura de árbore (os elementos si)
• Os atributos son difíciles de manter (para cambios futuros no ficheiro XML)

Con todo, existe unha excepción na que si se aconsella o uso de atributos. Esta é cando se usan para representar metadatos. Por exemplo, en ocasións hai que asignar un identificador único (ID) a un elemento:

<facturacion>
<factura id="501">
<data>01/01/2010</data>
</factura>
<factura id="502">
<data>01/01/2010</data>
</factura>
</facturacion>

Os atributos id úsanse para identificar facturas pero non son parte da mesma. É dicir, os datos represéntanse mediante elementos e os datos sobre os propios datos adoitan representarse como atributos.

Sintaxe

Existen unha serie de regras sintácticas que se deben recordar á hora de escribir ficheiros en XML:

• Todos os elementos XML deben ter unha etiqueta de peche.
• O XML distingue entre maiúsculas e minúsculas. A etiqueta <Dispositivo> é diferente a <dispositivo>. Por tanto, as etiquetas de apertura e peche deben ser idénticas.

<Mensaxe>Incorrecto</mensaxe>
<mensaxe>Correcto</mensaxe>

• Os elementos XML teñen que estar correctamente aniñados. O seguinte exemplo é erróneo:

<can>
<raza>Boxer</can>
</raza>

• Os documentos XML deben ter sempre un único elemento raíz.
• Os atributos XML deben ir entre comiñas, simples ou dobres. O primeiro exemplo é incorrecto e o segundo correcto:

<nota data=12/11/2007>
  <destinatario>Tove</destinatario>
  <remitente>Jani</remitente>
</nota>

<nota data="12/11/2007">
  <destinatario>Tove</destinatario>
  <remitente>Jani</remitente>
</nota>

• Caracteres especiais. Existen caracteres que teñen un significado especial para o XML. Por exemplo, o carácter < pode confundirse cun principio de etiqueta. Para evitalo úsanse entidades de referencia (máis adiante verase como crealas). As entidades de referencia predefinidas son:

Carácter	Referencia
&	&
<	&lt;
>	&gt;
"	&quot;
'	&apos;

• Comentarios. A sintaxe para escribir un comentario dentro dun ficheiro XML é igual que en HTML

<!-- Isto é un comentario -->

--Arribi 23:04 27 sep 2010 (BST)